Porozumienie na rzecz Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego powstało, by działać na
rzecz ratowania Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego poprzez poparcie w wyborach
europejskich, krajowych i samorządowych osób, które w swoich programach wyborczych wskazują na
konkretne sposoby wdrażania NPOZP i posiadają plany działań w tym kierunku.
Cele NPOZP, które nie zostały zrealizowane.
- Promocja zdrowia psychicznego i zapobieganie zaburzeniom psychicznym
- Zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi wielostronnej i powszechnie dostępnej opieki zdrowotnej oraz innych form opieki i pomocy niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym i społecznym
- Rozwój badań naukowych i systemu informacji z zakresu zdrowia psychicznego zostały w harmonogramie - stanowiącym załącznik do Programu
- Rozpisane na konkretne zadania (zakres, terminy realizacji, wskaźniki monitorujące), w różnej liczbie adresowane ośmiu podmiotom centralnym, tj., 7 ministerstwom i NFZ.
Resortem w największym stopniu niewywiązującym się z zadań jest Ministerstwo Zdrowia – które zgodnie rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2010 r. w sprawie Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego (Dz. U. z 2011 r. Nr 24, poz. 128) § 5. 1. kieruje realizacją Programu i koordynuje wykonanie zadań, o których mowa w § 3 ust. 2. (tj. zgodnie z harmonogramem stanowiący załącznik nr 1 do rozporządzenia).
Za szczególnie niekorzystne należy uznać niewywiązanie się z zadania (2.4.1.) tj.: stworzenia struktury koordynującej realizację Programu na szczeblu centralnym oraz pozostałych 10 zadań z obszaru celu głównego nr 2 – wyznaczających kierunek przemian w systemie opieki psychiatrycznej. Sytuacja taka stawia pod znakiem zapytania szanse na upowszechnienie środowiskowego modelu psychiatrycznej opieki zdrowotnej w okresie realizacji Programu.
Stosunkowo nieźle wywiązały się takie resorty jak Ministerstwo Sprawiedliwości, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych oraz Obrony Narodowej, wykorzystujące wcześniejsze regulacje i programy z zbieżne z zadaniami z obszaru zdrowia psychicznego.
Zadania niezrealizowane przez poszczególnych adresatów (w nawiasach – oznaczenie zadań w harmonogramie NPOZP):
1. MINISTER ZDROWIA W latach 2011–2012 Ministerstwo Zdrowia z ogólnej liczby 31 zadań, (z celu 1 – 15 zadań; z celu 2 – 11 zadań; z celu 3 – 5 zadań) w pełni zrealizowało jedynie 3 zadania, przy 28 niezrealizowanych.
Niezrealizowane zadania według celów głównych:
Cel główny 1:
Promocja zdrowia psychicznego i zapobieganie zaburzeniom psychicznym Ministerstwo Zdrowia nie wykonało 12 spośród 15 zadań ujętych celu nr 1. Nie opracowano i nie wdrożono żadnego z programów opisanych w 10 zadaniach i dotyczących:
- promocji zdrowia psychicznego w dziedzinie ochrony zdrowia
- wczesnej diagnostyki i interwencji w zaburzeniach rozwoju u dzieci w wieku przedszkolnym
- zapobiegania samobójstwom
- zapobiegania depresji
- szkolenia przed i podyplomowego dla pracowników ochrony zdrowia w zakresie wczesnego rozpoznawania zaburzeń psychicznych. Ministerstwo Zdrowia, nie opracowując przez dwa lata programów z zakresu zapobiegania: samobójstwom i depresji oraz z programu wczesnej diagnostyki i interwencji w zaburzeniach rozwoju u dzieci w wieku przedszkolnym, nie wywiązało się z zapowiadanego przekazania ich jednostkom samorządu terytorialnego, jako przykładu dobrych praktyk oraz gotowe narzędzie działań prewencyjnych na szczeblu lokalnym i regionalnym.
Kolejne 2 zadania niewykonane to:
- przygotowanie i wdrożenie projektu monitorowania przestrzegania praw osobowych i obywatelskich osób z problemami zdrowia psychicznego, w tym pacjentów placówek psychiatrycznych
- wprowadzenie do obowiązującego ustawodawstwa zmian w celu przeciwdziałania nietolerancji, dyskryminacji i wykluczeniu w dostępie do leczenia.
Cel główny 2:
Zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi wielostronnej i powszechnie dostępnej opieki zdrowotnej oraz innych form opieki i pomocy niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym i społecznym Ministerstwo Zdrowia nie zrealizowało żadnego z 11 zadań w ramach tego celu - oznacza to że przez 2 lata nie podjęto żadnych działań sprzyjających zreformowaniu opieki psychiatrycznej zgodnie z kierunkiem wyznaczonym przez ustawę o ochronie zdrowia psychicznego i NPOZP Nie zrealizowano żadnego z 10 zadań celu szczegółowego:
2.1. Upowszechnienie środowiskowego modelu psychiatrycznej opieki zdrowotnej tj:
- opracowanie i realizacja programu zdrowotnego w celu stymulowania restrukturyzacji bazy stacjonarnego lecznictwa psychiatrycznego
- przygotowanie i realizacja pilotażowego programu wdrożenia środowiskowego modelu opieki psychiatrycznej
- monitorowanie procesu zwiększenia dostępności i zmniejszenie nierówności w
- dostępie do zróżnicowanych form opieki zdrowotnej
- zgodnie z zalecanym poziomem wskaźników zawartych w załączniku nr 2 do rozporządzenia
- opracowanie standardów postępowania oraz procedur medycznych w zakresie ochrony zdrowia psychicznego, z uwzględnieniem potrzeb środowiskowego modelu psychiatrycznej opieki zdrowotnej
- ustalenie listy zawodów niezbędnych do realizacji środowiskowego modelu psychiatrycznej opieki zdrowotnej oraz opracowanie programu ich szkolenia na poziomie przeddyplomowym i podyplomowym − wdrożenie szkolenia kadr o zróżnicowanych kompetencjach, niezbędnych do realizacji środowiskowego modelu psychiatrycznej opieki zdrowotnej
- na poziomie przeddyplomowym i podyplomowym
- określenie zadań podstawowej opieki zdrowotnej w realizacji środowiskowego modelu psychiatrycznej opieki zdrowotnej
- wprowadzenie do szkolenia przeddyplomowego lekarzy oraz do szkolenia specjalizacyjnego lekarzy rodzinnych zadań podstawowej opieki zdrowotnej w realizacji środowiskowego modelu psychiatrycznej opieki zdrowotnej. Nie zrealizowano także 1 zadania z celu szczegółowego
2.4: Stworzenia struktury koordynującej realizację Programu na szczeblu centralnym Niewywiązanie się przez Ministerstwo z tego zadania, którego termin realizacji minął w czerwcu 2011 r., w dużym stopniu rzutuje na żałosny obraz całości.
Cel główny 3:
Rozwój badań naukowych i systemu informacji z zakresu zdrowia psychicznego Ministerstwo Zdrowia nie wykonało żadnego spośród 5 zadań ujętych w tym celu:
- wspieranie i prowadzenie badań naukowych dotyczących rozpowszechnienia i uwarunkowań zaburzeń psychicznych w wybranych populacjach
- opracowanie programu okresowych, reprezentatywnych badań stanu zdrowia psychicznego populacji ogólnej
- realizacja programu okresowych badań stanu zdrowia psychicznego populacji ogólne
- opracowanie i wdrożenie zintegrowanego systemu elektronicznego zbierania danych z placówek psychiatrycznej opieki zdrowotnej
- wdrożenie programu badawczego oceniającego skuteczność realizacji Programu 2 Ministerstwo Edukacji Narodowej powinno zrealizować w latach 2011-2012 dziewięć zadań – wszystkie ujęte w celu 1: promocja zdrowia psychicznego i zapobieganie zaburzeniom psychicznym.
Pliki do pobrania